به نقل از «تین نیوز»

◄ مرگ تدریجی بخش مسافری ریلی

تاریخ انتشار: ۱۷ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۱۵۶۴۲۶

تین نیوز علی فتحی مظفری* :

هزینه های بخش ریلی مسافری متاثر از شرایط اقتصادی و اجتماعی کشور همواره در تلاطم بوده است به طوری که واگذاری امور عملیاتی توسط شرکت های مالک واگن های مسافری  به بخش خصوصی، پیمانکاران، تامین کنندگان و... به صورت طولانی مدت (قراردادهای 2-3 یا 5 ساله) به علت تورم های مکرر غیر قابل پیش بینی عملا کار بسیار سخت و پیچیده ای شده است این موضوع چه علاقمند باشیم و چه نباشیم مستقیما روی کیفیت و کمیت خدمات به مسافران قطارهای مسافری تاثیر می گذارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

پایه گذاری تعرفه های بلیت قطارهای مسافری در بخش مسافری ریلی در کشور از قبل از انقلاب بر پایه تعرفه های دولتی بوده اما به مرور زمان و با وجود جدا شدن این بخش از بدنه اصلی دولت و واگذار شدن به بخش خصوصی، نظام تعرفه گذاری همچنان دولتی باقی مانده است.

در حالی که در پنج سال اخیر قیمت واگن حدود هشت برابر، قیمت چرخ و محور واگن ها حدود 10 برابر و هزینه نیروی انسانی (رشد حقوق و دستمزد) حدود پنج برابر و خدمات پذیرایی قطارها حدود 15 برابر اما میانگین قیمت بلیت ها فقط 3.5 برابر شده است که با این روند روز به روز بخش مسافری لاغرتر و نحیف تر می شود.

از همین نویسنده: بروز هر حادثه جزئی؛ مقدمه ای برای وقوع سانحه ای مرگبار

ردیف	موضوع	میزان افزایش قیمت در5 سال اخیر
1	واگن مسافری	8 برابر
2	چرخ و محور	10 برابر
3	نیروی انسانی	4.5 برابر
4	خدمات مسافری(غذا وآب معدنی، پذیرایی و..)	15 برابر
5	میانگین قیمت بلیت	3.5 برابر

این فرآیند ادامه دار موجب شده است روز به روز اقتصاد مسافری ریلی ضعیف تر شود و این اقتصاد ضعیف اثرات خود را حداقل به دو شکل زیر نشان می دهد:

الف- اثرات کوتاه مدت:

ضرور و زیان شرکت ها و عدم امکان پرداخت هزینه های جاری، نیروی انسانی و افت توان ستادی شرکت های ریلی (فرسودگی متعلقات جاری، از دست دادن نیروی انسانی توانمند و...)

ضرر و زیان شرکت ها و عدم ورود شرکت های جدید به بخش مسافری ریلی

عدم امکان تامین ناوگان جدید حمل و نقلی و توقف فعالیت های توسعه ای ناوگان

افت کمی خدمات به مسافران (تعداد صندلی آماده به سرویس، خدمات رفاهی داخل قطار و...)

افت کیفی خدمات به مسافران (سیستم تهویه، تاخیر قطارها، کالاهای مصرفی در قطارها و...) 

سهم تعمیرات زیر شاسی، تعمیرات بالای شاسی، تامین نیروی انسانی قطارها (ماموران موظف داخل قطارها)، تامین امور پشتیبانی قطارها (شستشو، نظافت داخلی، پذیرایی مسافران و ماموران (غذا و آب و..)، تامین وسایل خواب و ملحفه و روکش تخت، سیستم های صوتی و تصویری، کپسول های اطفای حریق، تجهیزات رستوران، چکش ایمنی و...) وامور مدیریت و ستادی (هزینه نیروی انسانی ، اماکن و ...) به صورت مداوم علاوه بر افزایش؛ مدام در حال تغییر است.

با افزایش قیمت فلزات و...، قیمت چرخ و محور و کابل و... همچنین سهم بخش زیر شاسی افزایش پیدا می کند، با افزایش دستمزد سهم نیروی انسانی افزایش یافته و با افزایش قیمت مواد پتروشیمی سهم امور پشتیبانی قطارها افزایش می یابد، با حذف  ارز ترجیحی قیمت غذاها در داخل قطار و پذیرایی ماموران و مسافران هزینه های آن افزایش پیدا می کند، به طوریکه این صنعت چند وجهی مداوم در حال تلاطم است.

حمل و نقل مسافری از منظر تقاضا هم شدیدا متاثر از جو اقتصادی، فرهنگی واجتماعی جامعه است. با ظهور کرونا صنعت شدیدا درگیر می شود، با افزایش قیمت ارز نیز صنعت دچار افزایش شدید هزینه شده و تقاضا هم ممکن است به علت تغییر اولویت های مردم دچار نوسان شده به طوریکه سفر از اولویت مردم خارج یا کمرنگ شود.

این بدان معنی است که بعضا ممکن است هم افزایش قیمت تمام شده کالا وجود داشته باشد و هم تقاضای پایین مسافر، که این موضوع برای شرکت های خصوصی که نطام تعرفه گذاری آن دولتی است یک بحران تلقی می شود.

یکی از دیگر مشکلات این صنعت عدم حذف هزینه ها با متوقف شدن خدمات است، مثلا اگر قطار متوقف شود درآمد صفرمی شود ولی هزینه ها ادامه پیدا می کند (حدود 43 درصد هزینه ها)، به طوری که هزینه های بخش های نیروی انسانی، ستادی، اماکن، استهلاک سرمایه و...ادامه دارد.

 ب-اثرات  بلند مدت:

کاهش ایمنی مسافران

 از علل اصلی کاهش ایمنی مسافران می توان به بازسازی و تولید ناوگان با قطعات نا ایمن و با کیفیت پایین به علت کاهش درآمد شرکت ها، عدم کنترل دقیق قطعات مصرفی قبل از نصب روی واگن ها، نبود نظارت سیستمی مناسب در این حوزه و... اشاره کرد که توجه به این موضوع اهمیت ویژه ای دارد. بنابراین علاوه بر ضرورت نظام دهی به ساختارهای بازسازی و تولید واگن مسافری و لکوموتیو (سخت افزار)، توجه به امور خدمات ( نرم افزار) هم ضروری است.

ورشکستگی شرکت ها

ج- پیشنهادها (راهکار مدیریت کردن هزینه های ثابت و متغیر):

تعرفه گذاری به انجمن صنفی شرکت های خصوصی متولی حمل و نقل مسافری واگذار گردد.

 تنظیم قیمت ها که بالاجبار متناسب با تقاضا و عرضه خواهد بود می بایست به شرکت ها واگذار گردد و شرکت حاکمیتی صرفا نظارت عالیه خود را داشته باشد. در غیر این صورت رو به روز شاهد درآمد از دست رفته شرکت های خصوصی و ضعیف تر شدن آنها خواهیم بود و عملا فعالیت های توسعه ای متوقف خواهد شد.

عدم اخذ هزینه لکوموتیو و خدمات ایستگاهی از شرکت های مالک واگن های مسافری حمل و نقل ریلی مسافری

تامین واگن ها و لکوموتیوهای مسافری توسط دولت و واگذاری به بخش خصوصی به روش BOT (خرید واگن توسط دولت و واگذاری به شرکت های خصوصی جهت بهره برداری (حمایت از شرکت های تولید واگن و همچنین شرکت های بهره بردار)

پویایی بیشتر در تنظیم مقررات و پرهیز از کندی در تصمیم گیری

تنظیم مقررات win- win (برنده برنده) بین مسافران، شرکت های خصوصی و شرکت راه آهن

آنچه ضروری به نظر می رسد ایجاد طرح و برنامه اجرایی اساسی توسط تمام ارکان تصمیم ساز و تصمیم گیر کشور است، چرا که صنعت مسافری ریلی بدون افزونه، بدون حمایت درون سازمانی و برون سازمانی نه تنها امکان توسعه کمی و کیفی ندارد بلکه روز به روز و با فرسوده شدن ناوگان فعلی دچار پس‌رفت تصاعدی خواهد شد.

* کارشناس حمل و نقل ریلی

 

آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید

منبع: تین نیوز

کلیدواژه: بخش ریلی مسافران بلیت قطارهای مسافری بخش مسافری ریلی انقلاب نیروی انسانی حقوق بخش مسافری خواب لکوموتیو حمل و نقل حمل و نقل ریلی بخش خصوصی حمل و نقل ریلی شرکت راه آهن بخش خصوصی ریلی سرمایه گذاری ریلی بلیت قطار قیمت بلیت قطار بخش ریلی قطارهای مسافری بخش مسافری ریلی بلیت قطارهای مسافری قیمت گذاری دستوری شرکت های خصوصی نیروی انسانی مسافری ریلی افزایش قیمت بخش مسافری حمل و نقل هزینه ها شرکت ها واگن ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tinn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تین نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۱۵۶۴۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بودجه ۱۴۰۳ شهرداری کرمانشاه در پیچ و خم شورای شهر

خسرو زرافشانی رییس شورای شهر کرمانشاه در نشست خبری امروز در خصوص عدم تصویب به موقع لایحه بودجه ۱۴۰۳ شهرداری کرمانشاه گفت : لایحه بودجه دی‌ماه سال گذشته به موقع تحویل شورا شد، اما به جای یک لایحه کامل، یک لایحه ناقص تحویل ما شد.

رییس شورای شهر کرمانشاه افزود: متاسفانه با رفتن آقای یارتبار (معاون مالی شهرداری کرمانشاه) نیروی جدیدی که جای ایشان آمده اشراف زیادی در این زمینه ندارد و همین امر موجب شد لایحه‌ای با اشکالات فراوان به شورای شهر ارسال شود.

وی تصریح کرد: با توجه به ملاحظاتی که در بحث شهر و شهرداری وجود دارد، به ناچار با کلیات بودجه موافقت شد، هرچند که معقتدیم تصویب آن خلاف اصول مالی و قوانین وزارت کشور است، اما به هرحال برای صلاح شهر این کار صورت گرفت.

زرافشانی گفت: با توجه به اینکه جزییات بودجه پراشکال بود، به ناچار دو دوازدهم بودجه را هم مصوب کردیم که کار شهر و شهرداری لنگ نماند.

وی در خصوص مشکلات بودجه گفت: رقم بودجه باید متناسب با تحقق درآمد‌های سال گذشته و با توجه به ضریب درآمد‌های پایدار تعیین شود و باتوجه به تحقق ۵۰ درصدی بودجه سال گذشته شهرداری، رقم بودجه امسال باید به جای ۶۳۰۰ میلیارد تومان نهایتا با ۴۰۰۰ میلیارد تومان بسته می‌شد.

زرافشانی گفت: ما حتی نباید کلیات بودجه را که پر از اشکال بود مصوب می‌کردیم، اما به هرحال برای منافع شهر و شهرداری با کلیات بودجه موافقت کردیم، ولی در خصوص جزییات، کار را به کمیسیون مربوطه سپردیم.

وی در خصوص دوفوریتی بودن لایحه بودجه و منع قانونی آن برای واگذاری به کمیسیون، گفت: اولا موضوع بودجه موضوعی نیست که فوریت داشته باشد. مگر می‌شود بودجه یک سال شهر و شهرداری که پراشکال هم هست را به عنوان فوریت مطرح کرده و بدون بررسی کمیسیون تصویب کرد.

زرافشانی گفت: بودجه باید کامل بررسی شود و کارفوری نیست و کار باید کارشناسی شده پیش برود و نیاز است که حتما در کمیسیون بصورت دقیق بررسی شود.

رییس شورای شهر کرمانشاه در خصوص تاخیر چند ماهه در بررسی این لایحه در کمیسیون گفت: من لایحه بودجه را به کمیسیون داده ام و پس از آن شهردار کرمانشاه باید پیگیر برگزاری جلسات باشد و به همراه مدیران دیگر شهرداری در جلسات حضور داشته باشد، اما شهردار پیگیر بودجه نبوده و تقاضایی برای تشکیل جلسات نداشته که زودتر لایحه بررسی شود.

وی افزود: نهایتا در حال حاضر کلیات بودجه به تصویب رسیده و ایراداتی در خصوص جزییات بودجه گرفته شده که به شهردار اعلام کرده ایم و باید این اشکالات مرتفع شود تا آن را تصویب کنیم.

زرافشانی در خصوص برخی اشکالات در لایحه بودجه ۱۴۰۳ شهرداری کرمانشاه گفت: دراین لایحه رقم مزایای کارمندان رسمی شهرداری از ۹۲ میلیارد تومان در بودجه سال گذشته به ۱۹۷ میلیارد تومان در لایحه بودجه امسال افزایش داده شده است و این افزایش ۱۱۴ درصدی برای کارمندان شهرداری در حالیست که مزایای کارگران شهرداری تنها رشد سه درصدی داشته و از ۸۱ میلیارد تومان به ۸۴ میلیارد تومان افزایش داده شده است.

وی افزود: اضافه کار‌ها هم در لایحه بودجه از ۱۸۶ میلیارد تومان به ۳۱۶ میلیارد تومان افزایش داده شده که رشد ۷۰ درصدی را نشان می‌دهد.

زرافشانی گفت: هزینه اطلاع‌رسانی هم از ۵۰۰ میلیون به دو میلیارد تومان، هزینه چاپ آگهی اداری و عکس و نقشه از ۱.۲ میلیارد به سه میلیارد تومان، هزینه عکاسی و فیلم برداری از ۵۰۰ میلیون به ۲.۵ میلیارد تومان و هزینه تبلیغات تلویزیونی و مستند از ۱.۲ میلیارد تومان به شش میلیارد تومان رسیده و هزینه آگهی تبلیغات که سال گذشته در بودجه نداشته‌ایم امسال سه میلیارد تومان برای آن در لایحه بودجه تعیین شده است.

رییس شورای شهر کرمانشاه گفت: این افزایش‌ها در حالیست که سال گذشته ۵۰ درصد بودجه محقق شده و امسال هم رقم بودجه بیش از واقعیت موجود تعیین شده و این هزینه‌های تبلیغاتی و ... هم که اینطور افزایش داده شده است.

زرافشانی گفت: این افزایش هزینه‌ها در بخش‌های مذکور در حالیست که در بخش‌های مورد نیاز شهر از جمله ساماندهی متکدیان سطح شهر رقم بودجه کاهش داده شده است.

وی افزود: کمک‌های رفاهی پرسنل که سال گذشته ۳۰ میلیارد تومان لحاظ شده و یک ریال آن برای پرسنل خرج نشده، امسال به ۱۰ میلیارد تومان کاهش داده شده است.

زرافشانی گفت: این کاهش در موارد ضروری در حالیست که هزینه «تشریفات» از ۵.۵ میلیارد به یازده میلیارد تومان، هزینه «مواد غذایی» از ۱۹ میلیارد به ۴۲ میلیارد تومان، هزینه «سمینار‌ها و جلسات» از ۱.۵ میلیارد به ۴.۵ میلیارد تومان و «سایر هزینه‌های متفرقه» هم از ۱۲ میلیارد به ۲۷ میلیارد تومان رسیده است.

وی خاطرنشان کرد: هزینه «تشویقی موردی» که حتی بنده نمی‌دانم چیست و قبلا هم در بودجه نداشته‌ایم، امسال در لایحه بودجه ۱۵ میلیارد تومان تعیین شده است.

زرافشانی با انتقاد از این تقسیم بندی بودجه‌ای گفت: قطعا این موارد از نظر ما اشکال است و به جای اینکه بودجه صرف امور ضروری شهر شود، نباید صرف غذا و تبلیغات و تشریفات شود. بله این موارد هم باید باشد، اما نه با این میزان رشد. ۴۲ میلیارد تومان برای مواد غذایی، ۱۵ میلیارد تومان برای تشویقی موردی و ۲۷ میلیارد تومان برای هزینه‌های متفرقه پذیرفتنی نیست، آن هم در شرایطی که وضع نظافت شهر و آسفالت کوچه‌ها اصلا مطلوب نیست و مردم گلایه‌مندند.

رییس شورای شهر کرمانشاه با تاکید بر لزوم اعمال تغییرات در لایحه بودجه شهرداری، گفت: هر زمان که شهردار کرمانشاه لایحه جدید را بفرستد، بلافاصله جلسه تشکیل شده و نسبت به بررسی و تصویب آن اقدام می‌کنیم. اگر شهردار سریع عمل کند مصمم هستیم لایحه بودجه را تا ۱۵ اردیبهشت ماه امسال مصوب کنیم.

وی در خصوص لایحه دیگر شهرداری یعنی اصلاحیه بودجه سال ۱۴۰۲ هم گفت: کلیات اصلاحیه بودجه هم با هفت رای مخالف در شورا رد شد، چرا که این لایحه هم پر از اشکال و ابهام بود.

وی افزود: بودجه سال گذشته ۵۰ درصد محقق شده و به جای اینکه در اصلاحیه بودجه هزینه‌ها کاهش یابد، در بخش‌هایی غیرضروری افزایش یافته و این یعنی شهرداری بیش از درآمدی که داشته در بخشی از موارد هزینه کرده است.

وی افزود: در اصلاحیه بودجه سال گشته هزینه تشریفات که ۵.۵ میلیارد تومان بوده و به جای اینکه با توجه به تحقق ۵۰ درصدی بودجه کاهش داده شود، به ۷.۱ میلیارد تومان افزایش داده شده است.

زرافشانی گفت: هزینه هدایا و پرداخت تشویقی از ۳.۵ میلیارد به ۱۰ میلیارد تومان، کرایه ماشین آلات از ۳۲ میلیارد به ۴۰ میلیارد و هزینه مواد غذایی از ۱۹ میلیارد به ۲۹ میلیارد افزایش یافته است.

رییس شورای شهر کرمانشاه خاطرنشان کرد: این افزایش‌ها درحالیست که در موارد ضروری مانند مطالعه و طراحی رینگ شهری که دو میلیارد تومان بودجه داشته، ریالی هزینه نشده است و هزینه کمک‌های رفاهی برای پرسنل شهرداری هم که ۳۰ میلیارد تومان بوده، بازهم ریالی هزینه نشده است.

زرافشانی گفت: هزینه روشنایی معابر هم که ۱۶.۵ میلیارد تومان بوده به ۳۴ میلیارد تومان افزایش داده شده و این نور و روشنایی‌ها کجا هست که ما نمی‌بینیم و اینقدر هزینه برای آن شده است. همین الان بلوار سرابیان در خاموشی است، این پول‌ها کجا هزینه شده است.

رییس شورای شهر کرمانشاه ادامه داد: در خصوص آسفالت هم ۱۴۰ میلیارد تومان بودجه داشته‌ایم که در اصلاحیه رقم آن به نصف کاهش یافته و به ۷۵ میلیارد تومان رسیده است، اما هزینه بازدید‌های شهردار که به عنوان هزینه‌های پیش بینی نشده لحاظ شده از ۴۰ میلیارد به ۶۴ میلیارد تومان افزایش داده شده است.

زرافشانی گفت: این لایحه پر از اشکال است و باید این موارد رفع شود و شهردار باید جواب قانع کننده برای این تغییرات داشته باشد. اگر جواب‌ها قانع کننده باشد، برای چه نباید مصوب کنیم .

باشگاه خبرنگاران جوان کرمانشاه کرمانشاه